Noodopvang Vianen

Veel gestelde vragen

Welke groep vluchtelingen wordt straks opgevangen in de nieuwe locatie in Vianen?

Op dit moment is niet bekend welke groep vluchtelingen straks wordt opgevangen in de te openen locatie aan de Lage Biezenweg 1 in Vianen. Het is niet bekend wat de landen van afkomst zijn en het is onbekend hoeveel mannen en vrouwen we opvangen. Wel is bekend dat de locatie minder geschikt is voor het opvangen van kinderen. De staatsecretaris heeft verteld dat doelgroepbeperkingen niet mogelijk zijn. Je mag hierdoor als gemeente geen beperkingen opleggen aan de doelgroep die we opvangen.

Waarom hebben alleen de omwonenden en bedrijven binnen een straal van 100 meter een uitnodiging gehad?

De gemeente heeft ervoor gekozen om in eerste instantie alleen de omwonenden en eigenaren die dicht bij de locatie zitten, uit te nodigen voor een informatieavond. Voor deze groep heeft de komst van de opvanglocatie namelijk het meeste effect. Door eerst deze groep te informeren en reacties vanuit deze groep te bespreken kan de gemeente op een later te bepalen tijdstip de andere bewoners in Vianen informeren. Dit hebben we al eerder gedaan in vergelijkbare trajecten in Lexmond en Kedichem en werkt goed.

Hoe zorgt de gemeente voor de veiligheid?

De gemeente zorgt samen met haar ketenpartners (denk hierbij aan politie, handhaving en de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) voor ieders veiligheid.

Hoe kan het dat dit kantoorpand straks een vergunning heeft voor het huisvesten van vluchtelingen maar eigenaren van bedrijfspanden in de buurt niet mogen wonen in hun bedrijfsruimte?

De opvang van asielzoekers in Nederland is vastgelopen. In de zomer van 2022 sliepen vluchtelingen buiten, omdat er in het aanmeldcentrum in Ter Apel geen plaats meer was. In juni 2022 pakt het kabinet de vastgelopen asielopvang aan als nationale crisis. In april 2023 worden de cijfers bekend waaruit blijkt dat er de komende jaren vele duizenden asielzoekers meer naar Nederland komen dan eerder verwacht. De Rijksoverheid vraagt gemeenten om te helpen en duurzame opvanglocaties te openen. Dit onder meer door uitstel van de spreidingswet. Dit wetvoorstel moet zorgen voor voldoende opvangplekken en een betere spreiding over de gemeenten. Met de mogelijke komst van de spreidingswet kan de staatssecretaris gemeenten dwingen opvangplekken te regelen. Door nu actief naar opvanglocaties binnen onze gemeente te zoeken, voorkomen we deze gedwongen aanwijzing. Voordat we een locatie mogen openen, moet er een omgevingsvergunning worden afgegeven. Door een kantoorpand te verbouwen om het geschikt te maken voor opvang van vluchtelingen verandert de functie van een gebouw. Het staat eigenaren van bedrijfspanden vrij om ook een verandering van de functie van hun gebouw aan te vragen. De Omgevingsdienst Utrecht en de gemeente beoordelen deze aanvragen.

Voor welke periode wordt deze locatie geopend

De gemeente heeft met de eigenaar van het pand afgesproken dat we het pand voor vijf jaar huren. De gemeente wil in deze periode opvang mogelijk maken voor een groep van 100 vluchtelingen. Voordat de locatie haar deuren kan openen moeten er veel zaken geregeld worden. Denk hierbij aan de aanvraag voor een omgevingsvergunning en de verbouwing van het pand. Hierdoor is het nog niet duidelijk wanneer de locatie opengaat. In de eerste planning is het eerste kwartaal van 2024 genoemd

Wat zijn de kosten voor de verbouwing en wie betaalt dat?

De precieze kosten voor het verbouwen van het pand zijn op dit moment niet bekend. De gemeente heeft aan een bedrijf opdracht gegeven om een ontwerp te maken. Op basis van dit ontwerp maken we een begroting. De kosten zijn voorlopig geraamd op maximaal € 2 miljoen. De gemeente betaalt deze kosten niet zelf. De Rijksoverheid vergoedt via het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) alle kosten. De gemeenteraad heeft besloten dat opvang van vluchtelingen in Vijfheerenlanden mogelijk is wanneer dit de gemeente geen geld kost. Voor de opvang van statushouders op de locatie aan de Monnikendreef betaalt de gemeente wel mee. De gemeente en het Rijk betalen samen de bouw van 24 appartementen

Welke vergoeding krijgt de gemeente voor de opvang van vluchtelingen

Eerder heeft de staatssecretaris aangegeven dat gemeenten die een opvanglocatie voor de duur van vijf jaar openen en minimaal 100 vluchtelingen opvangen een extra compensatie krijgen. Maar deze toezegging hoorde bij de spreidingswet. Nu dit wetvoorstel nog niet is aangenomen is er geen sprake van een extra compensatie. Misschien volgt dit later nog. De gemeente ontvangt geen vast bedrag per dag voor de opvang van vluchtelingen. In principe betaalt het Rijk alle noodzakelijk kosten.

Waarom neemt de gemeente een actieve rol aan in de asielcrisis?

Het antwoord op deze vraag bestaat uit twee delen.

1. De gemeente wil het landelijk beleid vertalen naar gemeentelijk beleid en hier haar verantwoordelijkheid in nemen.
2. De gemeente wil door nu te zoeken naar locaties de situatie voorkomen waarbij de staatssecretaris ingrijpt door zelf locaties aan te wijzen. Wanneer dit gebeurt, heeft de gemeente waarschijnlijk weinig invloed op de locatie, de duur en het aantal vluchtelingen dat wordt opgevangen.

Waarom wordt een relatief klein gedeelte van Vianen belast met de opvang van zowel vluchtelingen als statushouders?

Er is sprake is van drie aparte vormen van opvang. De opvang in Hotel Van der Valk Vianen, de bouw van flexwoningen aan de Monnikendreef en de tijdelijke gemeentelijke opvang (TGO) aan de Lage Biezenweg.

De opvang in Van der Valk is een afspraak tussen het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers en de hoteleigenaar. De opvang is kort in 2023 (5 weken). Of deze vorm van opvang volgende zomer nodig is, weten wij niet. De gemeente is niet de partij die deze opvang organiseert. We worden hier wel over geïnformeerd maar zijn als gemeente niet verantwoordelijk voor deze opvang. De aanwezigheid van een andere opvanglocatie kan een reden zijn om hierover na te denken.

Monnikendreef Vianen: Hier komen door flexbouw 24 nieuwe appartementen. De helft van deze appartementen is voor starters op de woningmarkt. De andere helft is voor statushouders. Statushouders zijn mensen met een verblijfsvergunning die inwoner worden van onze gemeente. Verdeeld over onze gemeente worden statushouders geplaatst in de verschillende kernen. Omdat de vraag naar woningen voor starters groot is, ziet de gemeente hiervoor kansen door gebruik te maken van flexbouw. De regelgeving hiervoor is eenvoudiger en verloopt sneller dan de procedure voor standaard woningbouw. Ook op dat vlak werkt het bestuur hard aan het vinden van bouwlocaties.

Lage Biezenweg 1: Deze locatie is bedoeld als opvanglocatie voor 100 vluchtelingen. De gemeente is verantwoordelijk voor de opvang van deze groep vluchtelingen. Hiermee tonen we als gemeente onze maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de landelijke crisis. Door nu actief locaties te zoeken houden we regie en grip op het proces.

Binnen onze gemeente zijn we steeds op zoek naar geschikte locaties. Helaas zijn er maar weinig locaties. Dit heeft onder andere te maken met:

1. Beschikbaarheid van een locatie
2. Geschiktheid van een locatie
3. Of de eigenaar bereid is om panden voor deze doelen aan te bieden.

De spreiding van locaties over onze verschillende kernen is een kader dat de gemeenteraad heeft meegegeven. Ook dat heeft onze aandacht, maar het vinden van een opvanglocatie woog voor de gemeenteraad in deze speciale situatie zwaarder dan de spreiding. Daarom heeft de gemeenteraad groen licht gegeven voor het ontwikkelen van deze locatie.

Gaat de gemeente meer vluchtelingen opvangen als de landelijke problemen rondom asiel blijven bestaan?

Met het stijgen van het aantal vluchtelingen dat naar Nederland komt, zal ook de vraag naar opvanglocaties toenemen. Voordat de gemeente een nieuwe locatie opent, bespreken we dit eerst met de gemeenteraad. De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan binnen de gemeente

Waarom wacht de gemeente de komst van de spreidingswet niet af?

Door als gemeente nu actief te zoeken naar locaties voorkomen we misschien een scenario waarbij de staatssecretaris ingrijpt door zelf locaties aan te wijzen. Wanneer dit heeft de gemeente nauwelijks invloed op de locatie, de duur en het aantal vluchtelingen wat wordt opgevangen.

Hoe gaat de gemeente om met vluchtelingen die zich niet aan de huisregels houden?

Wanneer een vluchteling zich niet aan de huisregels houdt, volgt een gesprek met de locatiemanager. Het hangt af van de ernst en gevolg van de gebeurtenis welke maatregel het COA kan nemen. Zoals het overplaatsen van de bewoner.

Hoe ziet de dagbesteding voor de vluchtelingen eruit en hoe voorkomt de gemeente verveling van de vluchtelingen?

De vluchtelingen zijn vooral bezig met het leren van de Nederlandse taal en het “werkfit” worden. Op die manier worden de vluchtelingen zelfstandiger en wordt het makkelijker om werk te vinden. Werkgevers moeten een tewerkstellingsvergunning (TWV) hebben voor het in dienst nemen van asielzoekers. Het Uitvoeringsinstituut geeft deze vergunning als een asielaanvraag minimaal 6 maanden in behandeling is. Zodra een vluchteling een verblijfsvergunning heeft, is een tewerkstellingsvergunning niet meer nodig

Mag de gemeente de locatie al verbouwen zonder dat een omgevingsvergunning is afgegeven?

De gemeente mag bepaalde verbouwingen al uitvoeren voordat de omgevingsvergunning is gegeven. In praktijk komt dit erop neer dat we alle voorbereidende werkzaamheden mogen uitvoeren waar geen vergunning voor nodig is. Zonder de omgevingsvergunning mag de gemeente geen vluchtelingen opvangen in het kantoorpand. Dit heeft met de verandering van de functie van het pand te maken.

Is het collegevoorstel openbaar?

Het collegevoorstel is openbaar. U vindt deze documenten terug bij de Openbare besluitenlijsten college (Deze link gaat naar een externe website).
Collegebesluit: Besluitenlijst week 28 (zaaknummer 955803)

Zijn er geen andere locaties beschikbaar?

Binnen onze gemeente zijn we steeds op zoek naar geschikte locaties. Helaas zijn er maar weinig locaties. Dit heeft onder andere te maken met:

1. Beschikbaarheid van een locatie
2. Geschiktheid van een locatie
3. Of de eigenaar bereid is om panden voor deze doelen aan te bieden.

Als een locatie geschikt lijkt, wordt deze beoordeeld door:

1. De omgevingsdienst regio Utrecht (Odru)
2. De veiligheidsregio Utrecht (Vru)
3. Het COA

Bij locaties waar misschien opvang kan komen, vragen we eerst goedkeuring aan de gemeenteraad.

Waarom kiest de gemeente voor een opvangperiode van vijf jaar? Waarom niet korter?

De gemeente kiest bewust voor een langere opvangperiode. Door een locatie aan te wijzen voor de duur van vijf jaar ontstaat er een duurzame opvanglocatie. Het voorkomt onnodige verhuizingen. Het draagt daarmee bij aan rust en stabiliteit voor vluchteling waardoor vluchtelingen beter integreren.

Hoe zit het met statushouders? Krijgen deze voorrang bij het toewijzen van huurwoningen?

Het toewijzen van huurwoningen aan statushouders verloopt anders dan voor andere woningzoekenden. Statushouders schrijven zich niet in bij de woningcorporatie voor een huurwoning, maar worden rechtstreeks bemiddeld naar een huurwoning in onze gemeente.

Met de woningcorporaties is afgesproken dat ze een deel van de huurwoningen toewijzen aan bijzondere doelgroepen. Statushouders vallen onder deze categorie.
De Rijksoverheid bepaalt elk half jaar het aantal statushouders dat elke gemeente moet huisvesten: de gemeentelijke taakstelling. Bij deze verdeling kijkt het Rijk naar het aantal mensen dat in een gemeente woont. Zo moeten grotere gemeenten meer statushouders woonruimte bieden dan kleinere gemeenten.

Waarom mogen vluchtelingen niet meteen werken? Oekraïners mogen dit wel en daarom is de bereidheid om deze groep op te vangen groter.

Vluchtelingen uit Oekraïne hebben het recht om te werken in Nederland. Dat komt omdat ze vallen onder de richtlijn Tijdelijke bescherming van de Europese Unie. Deze richtlijn is in het voorjaar van dit jaar verlengd en geldt voor alle vluchtelingen uit Oekraïne. Door deze richtlijn mogen ze betaald werken in Nederland zonder werkvergunning (TWV). Deze uitzondering is niet gemaakt voor vluchtelingen uit andere landen.