Gezag door erkenning

Het is belangrijk dat ouders waar mogelijk gezamenlijk het gezag over hun kinderen uitoefenen en dat beide ouders nauw betrokken zijn bij de verzorging en opvoeding van kinderen.

Tot 1 januari 2023 was er alleen automatisch gezamenlijk gezag als kinderen binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap worden geboren. Onze samenleving is veranderd. Meer dan de helft van de eerstgeboren kinderen wordt geboren buiten het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Om het verkrijgen van gezag voor alle ouders makkelijker te maken is de wet per 1 januari 2023 gewijzigd.

Vanaf 1 januari 2023 gezamenlijk gezag door erkenning

Ongehuwde en niet geregistreerde ouders ervaren het vaak als een drempel om zelf het gezamenlijk gezag te regelen. Hierdoor vragen deze ouders vaak geen gezamenlijk gezag aan. De overheid wil het verkrijgen van gezamenlijk gezag zo eenvoudig mogelijk organiseren.

Daarom is per 1 januari 2023 de wet gewijzigd. In de wet is vastgelegd dat ongehuwde en niet-geregistreerde partners bij het erkennen van hun kind automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag krijgen met de moeder. Zij hoeven het gezag niet langer samen met de moeder aan te vragen bij de rechtbank. Voor kinderen die erkend zijn vóór 1 januari 2023 verandert er niets door de wetswijziging. Zij vallen nog onder de oude wetgeving. Dat betekent dat die ouders het gezamenlijk gezag alsnog apart moeten regelen.

Waarom gezamenlijk gezag

Het is belangrijk om gezamenlijk gezag goed te regelen. Dit kan anders voor vervelende situaties zorgen voor ouders en kind.

Dit is van belang bij:

  • Het aanvragen van een reisdocument.
  • Het reizen met minderjarigen naar het buitenland.
  • Een juiste berekening van toeslagen.
  • De inschrijving voor een kinderdagverblijf en school.
  • Medische beslissingen maken en inzage in een medisch dossier.
  • Ingrijpen bij een onveilige gezinssituatie.
  • De ouder die het gezag heeft komt te overlijden.

Overgangsregeling

Is een kind erkend vóór 1 januari 2023 maar ná deze datum geboren?

Dan moet degene die het kind erkend heeft nog steeds apart met de moeder het gezamenlijk gezag aanvragen.

Hoe vraag ik gezag aan?

Wanneer een kind is erkend, maar de ouders nog niet samen het gezag hebben, dan kunnen de ouders samen online een gezamenlijk verzoek indienen bij de rechtbank.

Dit is eenvoudig, gratis en duurt slechts 10 minuten. In de meeste gevallen geldt dat daarna de erkenner het gezamenlijk gezag met de moeder over het kind krijgt.

Ga naar de website van de Rechtspraak pagina Gezamelijk gezag aanvragen (Deze link gaat naar een externe website) voor meer informatie.

Wat betekent het hebben van gezag?

Het gezag over een kind brengt meer rechten en plichten met zich mee dan alleen het ouderschap. Wanneer een ouder het gezag heeft, heeft diegene ook daadwerkelijk het recht en de plicht om het kind te verzorgen en op te voeden.
Dit is dus uitgebreider dan alleen een recht op omgang en een verantwoordelijkheid voor het (mee-)betalen aan de verzorging en opvoeding van kinderen. Gezaghebbenden kunnen ook belangrijke beslissingen nemen met betrekking tot het kind. Denk hierbij aan een schoolkeuze, medische beslissingen, een verhuizing of het aanvragen van een reisdocument en een vakantie naar het buitenland. Een ouder die alleen het gezag heeft, heeft bij het nemen van deze beslissingen geen toestemming nodig van de andere ouder zonder gezag.