Binnenstadsvisie Leerdam

Het centrum van Leerdam is het grootste en meest diverse winkelgebied van de gemeente. Daarom moet het een aantrekkelijke ontmoetingsplek zijn met diverse voorzieningen.

De Leerdamse binnenstad heeft van oudsher een redelijk sterke positie, maar het toekomstperspectief voor met name detailhandel staat onder druk. Tegelijkertijd signaleren we anno 2021 een groeiende belangstelling voor wonen en recreatie in en rond de binnenstad. Er blijkt behoefte aan een actuele en integrale visie op de transitie van de binnenstad van winkelgebied naar (be)leefgebied.

De gemeente Vijfheerenlanden werkt daarom aan een nieuwe binnenstadsvisie voor Leerdam. Aan de hand van de verschillende belangen en wensen wordt een plan van aanpak opgesteld om de kwaliteit van de binnenstad te verbeteren.

Rol Wijkraad Centrum Leerdam

Eerder heeft de Wijkraad centrum Leerdam een enquête gehouden onder bewoners en ondernemers van het centrum over het woon- en leefklimaat in het centrum. De resultaten hiervan zijn gepresenteerd in het VHL-plein van 24 juni.

Onderzoek

Als vervolg daarop hebben wij samen met de Wijkraad de bezoekers gevraagd hoe we het centrum aantrekkelijker kunnen maken. Bezoekers zijn voor ons ook mensen die in Leerdam of omgeving wonen en in het centrum komen om te winkelen of een terrasje te pakken.

Ook vastgoedeigenaren in het kernwinkelgebied en aanloopstraten zijn bevraagd.

Visie

De centrumvisie wordt opgesteld door bureau BRO. De komende maanden verzamelen zij informatie met enquêtes en interviews. Naast ondernemers, bewoners en bezoekers hebben ook vastgoedeigenaren een vragenlijst gekregen. Er is een schouw en werksessies gehouden en een klankbordgroep denkt mee. De visie wordt opgesteld in de zomermaanden/begin van de herfst.

De resultaten van de enquêtes worden gebruikt om een visiedocument op te stellen voor de binnenstad Leerdam, zodat we van de binnenstad een plek maken waar het prettig verblijven is. Thema’s in de visie zijn een compact kernwinkelgebied, transformatie van leegstand, parkeren, het al dan niet afsluiten van de Kerkstraat voor gemotoriseerd verkeer, ondernemen, recreatie en toerisme, leefbaarheid en groen.

Download de Binnenstadsvisie (PDF, 981.0 kB)

Enquête Wijkraad Leerdam Centrum

Afgelopen zomer heeft de Wijkraad Leerdam Centrum een enquête gehouden onder de bezoekers van het centrum van Leerdam. De resultaten worden gebruikt voor de binnenstadsvisie die de gemeente voor Leerdam laat opstellen. Maar liefst 358 reacties kwamen binnen. Onder de inzenders is een prij verloot. De winnares, Marianne Duits uit Hei- en Boeicop, kreeg haar prijs uitgereikt uit handen van wijkraadvoorzitter Harry Singeling bij Koffie in de Bakkerij.

De belangrijkste conclusie uit de enquête is dat het potentieel van Leerdam als prachtig historisch stadje aan de Linge nu niet volledig benut wordt. Er is behoefte aan sfeer, gezelligheid en evenementen zoals markten. De gemoedelijke gezelligheid die zo kenmerkend is voor Leerdam moet terugkomen. Bijvoorbeeld door het winkelhart te vestigen rondom de Kerkstraat, Kerkplein en De Markt, die vroeger al het middelpunt van het sociale leven was. Om meer sfeer te creëren kunnen deze plekken gezellig aangekleed worden met bomen, brede stoepen, terrasjes, een podium/muziektent op het Kerkplein, mooi straatmeubilair, een openbaar toilet en een betere muziekkeuze voor de openbare luidsprekers.

Het centrum is nu slecht toegankelijk voor minder validen, zij voelen zich niet welkom en mijden daarom vaak de binnenstad. Zij hebben last van smalle, ongelijke stoepen die glad zijn bij regen en te vol staan met reclameborden. Er is grote behoefte aan een goed mobiliteitsplan, cameratoezicht en handhaving. De binnenstad is soms net een racebaan en het wandelgebied is onveilig door scooters, steps en wild rijdende bezorgers. Er is behoefte aan gratis centrum parkeren en een autovrij / autoluw winkelgebied, behalve voor toeleveranciers (op vaste tijden) en minder validen die anders onmogelijk het centrum kunnen bezoeken.

Lees het hele verslag op de website van Wijkraad Centrum Leerdam (Deze link gaat naar een externe website) en op hun Facebookpagina (Deze link gaat naar een externe website). Daar kunt u ook terecht voor nieuws over de binnenstadsvisie.

Verkeerscirculatieplan binnenstad Leerdam

In september 2022 heeft de gemeenteraad de Binnenstadsvisie Leerdam vastgesteld. De raad heeft toen besloten om de Binnenstadsvisie pas verder uit te werken als een belangrijk speerpunt uit de visie is uitgevoerd: een verkeerscirculatieplan (VCP) opstellen voor het centrum van Leerdam.

Daarmee zijn we onmiddellijk aan de slag gegaan. Onder de vakkundige begeleiding van adviesbureau Royal Haskoning/DHV heeft de gemeente samen met bewoners, wijkraad centrum en ondernemersvereniging LOV bekeken op welke wijze we het verkeer door en om de binnenstad van Leerdam willen leiden. Daarbij rekening houdend met de uitgangspunten van de Binnenstadsvisie.

Het circulatieplan gaat dus niet om de fysieke inrichting van de straten of over parkeren, maar over hoe we het verkeer door en om de binnenstad willen leiden.

De fysieke inrichting van de straten komt aan bod bij de uitvoering van de Binnenstadsvisie. Uitgangspunten voor parkeren worden opgenomen in het gemeentebrede parkeerbeleid dat we in 2024 gaan opstellen.

In de raadsvergadering van 21 september is het Verkeerscirculatieplan Binnenstad Leerdam (Deze link gaat naar een externe website) vastgesteld.

In de video 'Verkeerscirculatieplan Leerdam Centrum' (Deze link gaat naar een externe website) komen verschillende partijen aan het woord die hebben bijgedragen aan de totstandkoming van het VCP.

Maatregelen Verkeerscirculatieplan Leerdam

In de huidige situatie is de auto nog erg aanwezig op een aantal locaties in de binnenstad van Leerdam. Dat staat haaks op de ambitie van zowel de Binnenstadsvisie als het VCP om de fietser en de voetganger meer ruimte te geven. De gevolgen en randvoorwaarden voor deze ambitie worden in het VCP beschreven. Er is een maatregelenpakket opgesteld om de ambities voor de binnenstad te kunnen verzilveren. De belangrijkste maatregelen zijn:

  • De Kerkstraat wordt ter hoogte van de Westwal fysiek afgesloten voor gemotoriseerd verkeer, met uitzondering van venstertijden. Dit zijn tijden waarop winkels bevoorraad mogen worden door vrachtwagens.
  • Doordat er geen doorgaand verkeer meer mogelijk is door de Kerkstraat, zijn de parkeerplaatsen daar niet meer bereikbaar. Deze zullen worden verwijderd. Hiermee komt ruimte beschikbaar voor fietsers en voetgangers, maar de ruimte kan ook worden ingezet voor extra groen, fietsparkeerplaatsen en terrassen. Met de maatregelen uit de Binnenstadsvisie kan hier een meer definitieve invulling aan worden gegeven. Bijvoorbeeld wanneer straten mogelijk van gevel tot gevel een nieuwe inrichting kunnen krijgen. Het college stelt aan de raad voor om de parkeerplaatsen die verloren gaan in de Kerkstraat, te compenseren in de uitbreiding van het parkeerterrein aan de Stationsweg.
  • De Hoogstraat en de Huisgracht worden ter hoogte van de Kerkstraat afgesloten. Deze straten worden hiermee doodlopend en toegankelijk voor verkeer in twee richtingen. Dit is gelijk aan de huidige situatie op een reguliere donderdag.
  • De Noordwal wordt (middels bebording) alleen toegankelijk voor bestemmingsverkeer. Dit doen we om het aantal kruisende bewegingen door de binnenstad tot een minimum te beperken.
  • De Bergstraat en de Nieuwstraat worden (fysiek) afgesloten ter hoogte van het Schavet (aan de oostzijde) en de Markthof (aan de westzijde) waardoor in deze straten geen doorgaand (gemotoriseerd) verkeer meer mogelijk is. Ook deze maatregel wordt voorgesteld om het aantal kruisende bewegingen door de binnenstad te verminderen. Expeditieverkeer kan de Nieuwstraat nog inrijden tijdens venstertijden.
  • Verbetering van de positie van de fietser en de voetganger door het creëren van extra fietsparkeervoorzieningen en uitbreiding van de voetgangerszone, zodat een aaneengesloten voetgangerszone ontstaat die overeenkomt met het verblijfsgebied in de Binnenstadsvisie. Verder gaan we zoveel mogelijk voorrang aanbrengen in de looproutes en de objectbewegwijzering uitbreiden.

Verkeerscirculatieplan Leerdam Centrum

Hoe nu verder?

In de ideale wereld wordt de herinrichting van de buitenruimte, zoals wordt beschreven in de Binnenstadsvisie, tegelijkertijd uitgevoerd met de voorgestelde verkeersmaatregelen uit het VCP. De uitvoering van de overige maatregelen uit de Binnenstadsvisie staan echter pas later gepland. We willen, gezien de omvang van de huidige verkeersproblematiek in de binnenstad van Leerdam, de uitvoering van de verkeersmaatregelen al wel zoveel mogelijk in gang te zetten.

De maatregelen uit het VCP kunnen al vooruitlopend op de maatregelen van de Binnenstadsvisie worden uitgevoerd. Voor het aanpassen van de verkeerscirculatie en het autoluw maken van de binnenstad, is het van belang dat deze maatregelen zoveel mogelijk tegelijkertijd worden ingevoerd. Zo wordt voorkomen dat de ene straat wordt geconfronteerd met een toename van verkeer als gevolg van de maatregelen in een andere straat. Als de raad in september met het voorstel instemt, willen we in de eerste helft van 2024 aan de slag met de uitvoering van de maatregelen uit het VCP.

Ook in 2024 willen we een nieuw (gemeentebreed) parkeerbeleid gaan opstellen. De maatregelen die daaruit voortkomen zullen pas vanaf 2025 kunnen worden uitgevoerd.