Verslag 6 maart 2023

Locatie: Het Spant, Liesveldweg 67 Ameide

Aanwezig:

  • Voorzitter: Roelof Westerhof
  • Werkgroep Landbouw: 24 leden
  • Provincie Utrecht: Anja de Wit, gebiedscoördinator
  • Gemeente Vijfheerenlanden: Govert-Jan Versluis, strategisch adviseur landelijk gebied
  • Waterschap: Daan Willems

Opening, welkom, vaststellen agenda

Roelof heet iedereen van harte welkom en licht de agenda toe, iedereen is akkoord.

Planproces Utrechts Programma Landelijk Gebied

Anja geeft een presentatie over het planproces van de provincie Utrecht.

Voor het UPLG 1.0 zijn drie tussenproducten belangrijk:

  • Startnotitie: opgaven en probleem / gebiedsanalyses.
    Er is een analyse van de opgaven gemaakt en deze informatie wordt nog aangevuld. Daarnaast is een startnotie in de maak voor het UPLG. Deze is al gedeeld met de gebiedstafel Oost-West (de waterschappen en de gemeente).
  • Koersnotitie: oplossingsvarianten en scenario’s en structurerende keuzes op niveau van de provincie.
    Er spelen provincie breed een hoop vragen. Daar komen structurerende keuzes uit die komt in de koersnotitie.
  • ​Concept UPLG 1.0 wordt rond 1 juli a.s. ter beoordeling aangeboden aan het Rijk.
    Hoeveel ruimte is er voor input vanuit het gebied? “Wat is de invloed van de verkiezingen op het proces?”

Anja: er is helaas nog veel onduidelijk. De NDA (natuurdoelanalyses) worden in april vrijgegeven. De UPLG 1.0 biedt ruimte voor het opstellen van de gebiedsplannen. Het UPLG is echter niet vrijblijvend. Het omvat maatregelen met name gericht op stikstof en bodemdaling. Het provinciebestuur geeft hiernaast kaders mee om verder te werken aan de opgaven. Deze kaders moeten zoveel mogelijk door het gebied worden gevuld, dit gebeurt hoogstwaarschijnlijk pas na de zomer.

De werkgroep wil dat de provincie de kaders voor 1 juli geeft, anders hebben zij het gevoel dat deze vergaderingen niet zinvol zijn. Antwoord van Anja hierop is dat er door alle provincies gezorgd wordt dat er zoveel mogelijk ruimte is om de maatregelenpakketten in te vullen per gebied.

Roelof antwoordt dat de inkadering van de inhoud van de landbouwvisie plaatsvindt voor 1 juli, de invulling daarvan volgt daarna, omdat er ook nog keuzes volgen vanuit de provincie. Zo sorteer je voor op beslissingen die gemaakt gaan worden en zit je tot die tijd in ieder geval niet stil.

Kan de landbouwvisie toegevoegd worden als bijlage bij de UPLG 1.0. Roelof merkt op dat het college van Vijfheerenlanden de visie nog wel officieel moet vaststellen, ten tijde van het UPLG 1.0. Reactie hierop is dat dan wederom het gevoel heerst dat het geen nut heeft wat er in deze sessies besproken wordt, als die input verder geen draagkracht heeft als onderdeel van het proces bij de provincie. Roelof is stellig dat dit zeker niet het geval is, en dat alles wat er in de werkgroep besproken wordt een plek krijgt in het proces.

Het is met name van belang dat de inhoud van de visie in samenwerking tot stand komt. Er wordt dus een actieve rol voorzien voor de agrarische sector, hoe dat eruit gaat zien, dat moet nog besproken worden. Het voorstel van de gemeente is om de tijd tot 1 juli hiervoor te gebruiken.

De vraag van de werkgroep is welke status de landbouwvisie heeft binnen het UPLG? Is er nu niet sprake van twee sporen? Roelof beantwoordt dit bevestigend, maar geeft duidelijk aan dat de visie een belangrijke input vormt voor het UPLG.
Govert-Jan voegt toe dat het vooral belangrijk blijft met elkaar in gesprek te blijven. Alles wat opgehaald wordt, gaat mee naar provincie. Daarnaast zijn er veel gemeenten een inhaalslag aan het maken wat betreft landbouwvisies. De gemeente komt terug met een voorstel voor vervolgproces bij de werkgroep.
Er komt vanuit de zaal nog de vraag wat er gebeurt als blijkt dat de doelen niet gehaald kunnen worden. Dat geeft veel druk op de inhoud en op het proces. Roelof licht toe dat hij daar juist strijdbaarder van wordt en zich er 100% voor zal inzetten dat dit voorkomen zal worden. Hij stelt voor om gewoon door te gaan met het eigen plan zoals dat door de gemeente en de werkgroep bedacht is, om zo ook in te kunnen spelen op eventuele zaken die nog komen gaan.

Roelof stelt de vraag of er nog afsluitende opmerkingen zijn ten aanzien van het proces bij de provincie of de gebiedsagenda dan wel de landbouwvisie. Er volgt nog een opmerking dat de stikstofopgave voor het overgrote deel bij de landbouw lijkt te liggen. Roelof voegt hieraan toe dat dat niks afdoet aan de afspraken die er gemaakt zijn tussen de werkgroep en de gemeente.

Reactie op 13 uitgangspunten gebiedsplan Alblasserwaard
Er zijn nog steeds veel dingen onduidelijk. Het is lastig om hier nu afspraken over te maken.

Vervolg uitdiepen thema Natuur

Presentatie samenvatting thema Natuur

Anja licht de hoofdpunten uit het thema Natuur toe.

  • Sheet 1 “hoofdpunten”:
    • “Er wordt op efficiënte bedrijfsvoering gestuurd.” Dit gebeurt altijd al, dit moet dus worden aangepast.
  • Sheet 2 “hoeveel ruimte voor gebiedsinbreng”:
    • Er wordt een opmerking gemaakt over de bufferstroken, die missen hier nog.
  • Sheet 3 “langjarige zekerheden nodig”:
    • Op intensieve bedrijven = op alle soorten bedrijven.
  • Sheet 5 juridische borging:
    • Ook de niet vergunde bedrijven horen hierbij. Vraag: hoe zit het met de latente ruimte, hoe regelen we dat? Dit kan een oplossing zijn, het is geen probleem. Je moet hem vooraf niet benoemen. Hierop volgt een discussie over latente ruimte. Is latente ruimte meegenomen in de berekeningen? Hier komt de gemeente over drie weken op terug.

Uitdiepen thema Water

Presentatie Daan Willems (oppervlaktewater)

Belangrijkste maatregelen in Utrecht zijn: natuurvriendelijke inrichting, natuurvriendelijk onderhoud, waterkwaliteitsbaggeren, landbouwaanpak in DWA-projecten en ANLB-maatregelen.
WSRL gaat circa € 21 miljoen investeren voor periode 2022-2027 voor een goede waterkwaliteit. Bedreigingen zijn rivierkreeften, inlaat water beperken vs. waterbehoefte.

Voor de KRW wordt ook gekeken naar chemische en prioritaire stoffen, waaronder gewasbeschermingsmiddelen en medicijnresten. De kwaliteitsnormen van een aantal chemische en prioritaire stoffen worden nog niet gehaald. En daarmee dus ook de KRW-doelen niet. Naast aanscherping van Europees en landelijk beleid loopt momenteel een studie naar het handelingsperspectief voor bronnen van probleemstoffen, zodat in de periode 2023-2027 passende maatregelen genomen kunnen worden om de waterkwaliteit voor deze probleemstoffen op orde te brengen.

Vragen

  • Hoe wordt aangekeken naar de verdroging van de Zouweboezem. Dit wordt op 14 maart in het college besproken.
  • WSRL zet in op het participeren in duurzaam agrarisch waterbeheer. Ze bieden ondersteuning bij eigen initiatieven.
  • Er wordt nog gevraagd om welke chemische stoffen er een overschrijving plaatsvindt. Dit is voor nu niet duidelijk, en wordt nagevraagd.
  • Voor gemeente Vijfheerenlanden komt er een peilbesluitproces. Hierin gaat besproken worden wat de rol van het waterschap wordt bij het grondwaterbeheer en gaat er gekeken worden wat er in het gebied nodig is. De ophoging van het peil wordt in het peilbesluit besproken worden.
  • Er wordt nog een opmerking gemaakt over de terras taluds. Vanwege veen is hier een andere aanpak noodzakelijk. Dit wordt beaamd door het waterschap. De afbeelding is een voorbeeld van hoe het eruit kan komen te zien.
  • Er wordt nog een opmerking gemaakt over de chemische stoffen die in het water worden aangetroffen, waarvoor er geen handelingsperspectief voor handen is. Dit is nagevraagd, en er wordt in principe onderscheid gemaakt tussen prioritaire stoffen en specifiek verontreinigende stoffen. Hieronder vallen bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen en medicijnresten. De kwaliteitsnormen van een aantal van deze stoffen worden nog niet gehaald, en daarmee dus ook de KRW-doelen niet. Er loopt momenteel een studie naar het handelingsperspectief voor bronnen van probleemstoffen, zodat in de periode 2023-2027 maatregelen genomen kunnen worden om de waterkwaliteit voor deze probleemstoffen op orde te brengen.

Verslag en afspraken n.a.v. werkgroep 13 februari 2023

Er zijn geen vragen of opmerkingen over het verslag van de vorige werkgroep.

Rondvraag

“Is de provincie bekend met de Living Plant Index? Die is namelijk wel verhoogd in de afgelopen jaren.” Hier gaat naar gekeken worden.

“Krijgen we voor de volgende vergadering iets gepresenteerd, of krijgen we het pas tijdens de avond te zien.” Er wordt gekeken naar wat hierin mogelijk is.

Over drie weken zal de volgende werkgroep plaatsvinden. Verzoek om in de agenda goed te kijken waar het plaatsvindt, de zaal in Ameide is dan niet beschikbaar.